Onze collectieve geschiedenis in Nederland

De feestelijke opening van de fototentoonstelling ’60 jaar Turkse arbeidsmigratie in Nederland’ in Den Haag was een groot succes.

60jrTurksemigratie 9335

Tijdens de opening was de boodschap van initiatiefnemer van het project Sahin Yildirim helder: “De jonge mannen die ooit sterk waren als ijzer, zijn inmiddels oud geworden. Een groot deel van hen is inmiddels overleden. Velen van de Turkse ouderen voelen zich nu eenzaam en ongehoord.

Met dit unieke boek “60 jaar, 60 verhalen” en de tentoonstelling wil ik onze collectieve geschiedenis in Nederland vastleggen en overdragen aan nieuwe generaties.”

Burgemeester Jan van Zanen: “Het is mij een eer te mogen spreken bij de opening van deze bijzondere fototentoonstelling ter gelegenheid van 60 jaar Turkse migratie in Nederland. Een portrettenreeks van de eerste generatie Turkse migranten en de Nederlanders die hen hielpen hun weg te vinden in onze samenleving.

De foto’s tonen ons geen groepen, maar individuen. Mensen die veel meer gemeen hebben dan wat hen scheidt. De verhalen bij de foto’s gaan over werk, taal, gezin en het opbouwen van een nieuw leven in een nieuw land.”

Turkse ambassadeur Selçuk Ünal: “Zestig jaar geleden kwamen Turkse arbeiders met hoop en moed naar Nederland. Zij werden al snel meer dan buitenlandse arbeiders met slechts één koffer. Vandaag de dag zijn zij werkgevers – 25.000 in totaal. We zien hen actief in alle sectoren van de samenleving: politiek, handel, industrie, onderwijs, cultuur en sport. Dit is zonder meer iets waar we trots op mogen zijn. Zij hebben bijgedragen, dragen nog steeds bij, en zullen hun bijdrage blijven vergroten. En zij zullen hier blijven wonen, in hun thuis.”

Over de fototentoonstelling

Voor de fototentoonstelling ’60 jaar Turkse arbeidsmigratie in Nederland’ zijn in totaal 60 mensen professioneel gefotografeerd: 30 voormalige gastarbeiders en hun vrouwen en 30 autochtone Nederlanders, waaronder werkgevers, tolken, docenten, buren en vrijwilligers van kerken. Naast deze portretten worden er ook zwart-wit foto’s, documenten en voorwerpen tentoongesteld. Deze objecten vormen een integraal onderdeel van de expositie in het Atrium.

De tentoonstelling verkent samen met de bezoekers de identiteit van Nederland. Het primaire doel is om inzicht te geven in onze gedeelde geschiedenis, aan de hand van verschillende thema’s zoals geschiedenis, cultuur, onderwijs, economie, diversiteit, solidariteit en dialoog.

Via deze weg willen we nogmaals iedereen enorm bedanken voor hun aanwezigheid. In het bijzonder de pioniers die ook hebben meegedaan aan het project.

Wilt u verder ook meehelpen om dit unieke project verder uit te bereiden en overdragen aan nieuwe generaties? Dan kunt u alvast een exemplaar van mijn boek ’60 jaar, 60 verhalen’ via de onderstaande link:

Geïnteresseerden kunnen de expositie tot 18 november tijdens de openingstijden van het stadhuis vrij bezichtigen.

“𝐖𝐢𝐞 𝐡𝐞𝐭 𝐯𝐞𝐫𝐥𝐞𝐝𝐞𝐧 𝐧𝐢𝐞𝐭 𝐞𝐞𝐫𝐭, 𝐯𝐞𝐫𝐥𝐢𝐞𝐬𝐭 𝐝𝐞 𝐭𝐨𝐞𝐤𝐨𝐦𝐬𝐭. 𝐖𝐢𝐞 𝐳𝐢𝐣𝐧 𝐰𝐨𝐫𝐭𝐞𝐥𝐬 𝐯𝐞𝐫𝐧𝐢𝐞𝐭𝐢𝐠𝐭, 𝐤𝐚𝐧 𝐧𝐢𝐞𝐭 𝐠𝐫𝐨𝐞𝐢𝐞𝐧.”

DSC09685

DSC09787
0c5fb246 a65c 4b3f a959 2ac8c3ba3441
9e29daac b521 40e6 ade4 631f4ca931f5
DSC09718
IMG 3057
30296f62 6d91 4252 85ba 19583d84457c
f27ede3e 75e6 4a1c 8587 fec7c3f97240
IMG 3056
IMG 3000
Marokko

Mohamedi El Banihiati naar de Bemuurde Weerd voor een ontmoeting

Met een groot pak onder de arm komt Mohamedi El Banihiati naar de Bemuurde Weerd voor een ontmoeting met zijn oude werkgevers Arnold en John Schat van bakkerij Do Schat. Samen kijken ze naar een filmfragment over de bakkerij in het begin van de jaren zeventig, toen daar veel gastarbeiders werkten. El Banihiati was hun eerste buitenlandse werknemer.

Leuke herinneringen worden opgehaald. Hoe hij begon als schoonmaker, al snel in de bakkerij gebak stond te maken en een eigen wijk kreeg om brood te bezorgen. El Banihiati vond bij hen niet alleen een baan, maar kon ook wonen boven de zaak. Een schilderij “de bakkerij” van Anton Pieck, dat daar hing heeft hij al die jaren bewaard. Hij wil het nu weer terug geven aan de familie Schat.

Turkije

Van arbeider tot politicus

Necati Genç (1932, Gümüşhane) werkte als medisch officier in Turkije. Tijdens zijn dienstplicht in Erzurum won hij medailles met skiwedstrijden. Zijn vader werkte als ambtenaar bij een postkantoor. Hij wilde graag studeren, maar kon geen studiebeurs krijgen. In Ankara volgde hij een vierjarige medische opleiding.

De avontuurlijke Necati Genç is waarschijnlijk de allereerste Turkse migrant in Nederland. Hij kwam in 1959 in Nederland wonen nadat hij vier jaar met een vrachtschip landmijnen naar Amerika, Canada, Engeland en Duitsland had gebracht. Genç was bovendien de eerste Turkse tolk en maatschappelijk medewerker in Nederland.

De feestelijke opening van de fototentoonstelling ’60 jaar Turkse arbeidsmigratie in Nederland’ in Den Haag was een groot succes.

Gastarbeiders uit Griekenland

Met de komst van Griekse gastarbeiders in de jaren zestig begon de Griekse gemeenschap pas echt te groeien. In 1966 sloten de Nederlandse en Griekse regering een wervingsverdrag, waarna Nederlandse bedrijven in Griekenland arbeiders konden werven. In de praktijk gebeurde dat overigens al vanaf 1961. Bedrijven zoals de Staatsmijnen, Royal Sphinx (Maastricht), de garenspinnerij NYMA (Nijmegen) en De Vries Robbé (Gorinchem) trokken toen op eigen initiatief naar Griekenland. Bovendien hadden België (1957) en Duitsland (1960) al eerder een officieel verdrag getekend, waardoor er ook een migratie van Grieken uit die landen naar Nederland op gang kwam. Wanneer het werk in de Belgische mijnen te zwaar werd, zocht men vlak over de grens naar betere omstandigheden.

Een grote concentratie Grieken ontstond in Utrecht, waar zij naar verhouding oververtegenwoordigd zijn. In de loop van de jaren zeventig openden de eerste Griekse restaurants hun deuren. Het land werd steeds populairder als vakantiebestemming, wat hun populariteit in Nederland deed toenemen.De meerderheid van de Grieken in Nederland komt uit de noordelijke gebieden Macedonië en Tracië. Alleen in de havenstad Rotterdam wonen ook Grieken van de eilanden en van de Peloponnesos. In de jaren zestig steeg het aantal Grieken door de arbeidsmigratie, totdat de oliecrisis daar een eind aan maakte.

Vanwege de toetreding van Griekenland tot de EU (1981) konden Grieken vanaf 1988 gebruikmaken van het vrije arbeidsverkeer van werknemers. Als gevolg daarvan neemt hun aantal in Nederland vanaf het einde van de jaren tachtig weer toe. In 2010 woonden er 14.241 Grieken in Nederland.

Algerije

Van arbeider tot politicus

Gino Scalzo gaat in 1963 aan de slag in de Nederlandse Kabelfabriek (N.K.F.) in Delft. Zijn broer werkt daar dan al.
Gino wordt op 26 april 1941 in de provincie Palermo op Sicilië geboren. Zijn vader heeft een boerenbedrijf. Als jonge man werkt Gino in de boerderij en in de bouw. Hij komt in Delft terecht na een moeilijke periode van werk en verblijf in Zwitserland en Duitsland.

Scalzo heeft zich op politiek en sociaal front altijd ingezet voor de zwakkeren in de samenleving, niet alleen voor migrantengroepen. Als in 1986 migranten voor de gemeenteraad mogen stemmen, wordt hij gevraagd zich kandidaat te stellen. Hij twijfelt. Hij heeft een voltijdbaan bij de NKF en daarnaast is hij landelijk voorzitter van de FILEF (Federazione Italiani Emigrati e Famiglie), lid van de Districtsraad en de Bondsraad, voorzitter van de bedrijfsledengroep FNV, lid van het landelijke adviesorgaan voor minderheden van de Industriebond en lid van de Commissie etnische groepen.

Daarnaast zit hij in een commissie die het partijbestuur en Tweede Kamerleden van de PvdA adviseert en in de begeleidingscommissie van de Sociale Raadslieden, een adviesorgaan van B&W in Delft.
Na 14 jaar raadslid te zijn geweest en met de komst van zijn eerste kleinkind in 2000, stopt Scalzo met het gemeenteraadswerk. Tot op de dag van vandaag is hij maatschappelijk betrokken.

Italie

Van arbeider tot politicus

Gino Scalzo gaat in 1963 aan de slag in de Nederlandse Kabelfabriek (N.K.F.) in Delft. Zijn broer werkt daar dan al.
Gino wordt op 26 april 1941 in de provincie Palermo op Sicilië geboren. Zijn vader heeft een boerenbedrijf. Als jonge man werkt Gino in de boerderij en in de bouw. Hij komt in Delft terecht na een moeilijke periode van werk en verblijf in Zwitserland en Duitsland.

Scalzo heeft zich op politiek en sociaal front altijd ingezet voor de zwakkeren in de samenleving, niet alleen voor migrantengroepen. Als in 1986 migranten voor de gemeenteraad mogen stemmen, wordt hij gevraagd zich kandidaat te stellen. Hij twijfelt. Hij heeft een voltijdbaan bij de NKF en daarnaast is hij landelijk voorzitter van de FILEF (Federazione Italiani Emigrati e Famiglie), lid van de Districtsraad en de Bondsraad, voorzitter van de bedrijfsledengroep FNV, lid van het landelijke adviesorgaan voor minderheden van de Industriebond en lid van de Commissie etnische groepen.

Daarnaast zit hij in een commissie die het partijbestuur en Tweede Kamerleden van de PvdA adviseert en in de begeleidingscommissie van de Sociale Raadslieden, een adviesorgaan van B&W in Delft.
Na 14 jaar raadslid te zijn geweest en met de komst van zijn eerste kleinkind in 2000, stopt Scalzo met het gemeenteraadswerk. Tot op de dag van vandaag is hij maatschappelijk betrokken.

Spanje

Spaanse arbeiders 50 jaar in Nederland

Vanaf de jaren ’50 kwamen de eerste gastarbeiders uit Spanje naar Nederland. De Spaanse migranten kwamen vanwege economische redenen maar bij een flink aantal speelde ook politieke redenen een rol. De meesten gingen naar Frankrijk, maar spoedig waren zij ook in Nederland te vinden. Daar werden zij vooral door grote bedrijven geworven, zoals Hoogovens vanaf 1958, in de mijnen, bij Philips Eindhoven, de Twentse textielindustrie, in de Rotterdamse havens en bij de Demka in Utrecht.

Het Franco-regime

In Spanje had Franco met zijn fascistische Falange-beweging zich stevig gevestigd. Hij werd actief gesteund door de Rooms-katholieke kerk. In de context van van de Koude Oorlog streed Spanje ook tegen het communisme. Er werden vier belangrijke Amerikaanse militaire bases in Spanje gevestigd. In feite was deze dictatuur hiermee een soort lid van de NATO. Op het einde van zijn regime probeerde Franco zijn steeds minder populaire bewind te redden. Onder meer door prins Juan-Carlos als zijn opvolger aan te wijzen. Dat kon omdat de monarchie nooit officieel was afgeschaft. De prins kreeg inderdaad de macht na de dood van de dictator in 1975, maar het pakte anders uit dan voorzien. Spanje werd namelijk snel een democratie in de vorm van een constitutionele monarchie. Tien jaar later sloot het land zich aan bij de EEG.